การสกัดคอลลาเจนจากเศษเหลือของการแปรรูปสัตว์น้ำและการนำไปใช้ประโยชน์

การสกัดคอลลาเจนจากเศษเหลือของการแปรรูปสัตว์น้ำและการนำไปใช้ประโยชน์ 

บทความวิชาการ (ประจำเดือน)  คลังความรู้  ความรู้ด้านการประมง

 2020-07-13  2,456

บทความน่าสนใจประจำเดือนกรกฎาคม 2563 เป็นเรื่องเกี่ยวกับการสกัดคอลลาเจนจากเศษเหลือของอุตสาหกรรมสัตว์น้ำ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

     การแปรรูปสัตว์น้ำทำให้เกิดเศษเหลือประมาณร้อยละ 50-70 ของวัตถุดิบเริ่มต้น ซึ่งขึ้นกับกระบวนการผลิตที่ใช้และชนิดของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ โดยเศษเหลือเหล่านี้ประกอบไปด้วยส่วนหัว ไส้พุง หนัง ก้าง และเกล็ดปลา ปกติเศษเหลือดังกล่าวมักใช้ทำเป็นอาหารสัตว์หรือปุ๋ย ซึ่งมีมูลค่าต่ำ ประมาณร้อยละ 30 ของเศษเหลือเหล่านี้ คือ หนัง ก้าง และเกล็ดปลา ซึ่งมีปริ-มาณคอลลาเจนสูง ดังนั้นเศษเหลือจากการแปรรูปสัตว์น้ำจึงสามารถใช้เป็นทางเลือกใหม่สำหรับการสกัดคอลลาเจนได้

     คอลลาเจนเป็นโปรตีนที่พบมากที่สุดในสัตว์มีประมาณร้อยละ 30 ของโปรตีนทั้งหมด โดยคอลลาเจนพบได้ในส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ได้แก่ เอ็น ผิวหนัง กระดูก เส้นเลือด และเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน มีการใช้ประโยชน์คอลลาเจนและเจลาตินในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น อาหาร เครื่องสำอาง เภสัชกรรม วิศวกรรมเนื้อเยื่อ และทางการแพทย์ เป็นต้น เดิมแหล่งที่มาสำคัญของคอลลาเจนในเชิงพาณิชย์ ได้แก่ หนัง และกระดูกของสัตว์บก เช่น วัว และสุกร แต่ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาการผลิต   คอลลาเจนจากสัตว์บกมีปริมาณลดลง เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับการระบาดของโรควัวบ้า (BSE) และโรคปากเท้า (FMD) ในสัตว์บก นอกจากนี้การใช้คอลลาเจนจากสุกรยังคงเป็นปัญหาสำหรับบางศาสนาอีกด้วย ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหา  คอลลาเจนจากแหล่งใหม่ทดแทน เช่น หนังปลา ก้างปลา หรือ เกล็ดปลา ซึ่งเป็นเศษเหลือจากอุตสาหกรรมการแปรรูปสัตว์น้ำ

     คอลลาเจนมีโครงสร้างเป็นเกลียวสามสายของสายโซ่โพลีเปปไทด์ที่มีลำดับของกรดอะมิโนซ้ำ ๆ กัน คือ Gly-X-Y โดยที่ Gly คือไกลซีน X ส่วนใหญ่จะเป็นโพรลีน และ Y จะเป็นไฮดรอกซี่โพรลีน ปัจจุบันมีการจำแนกคอลลาเจนได้ทั้งหมด 29 ชนิด (type I-XXIX) ซึ่งมีความแตกต่างกันตามองค์ประกอบของกรดอะมิโน ลำดับของกรดอะมิโน โครงสร้าง และคุณสมบัติเชิงหน้าที่ (อ่านเพิ่มเติม)

• ← เก่ากว่า
• ใหม่กว่า →