วันจันทร์ที่ 15 พฤศจิกายน 2564 เวลา 11.00 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

วันจันทร์ที่ 15 พฤศจิกายน 2564 เวลา 11.00 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี 

กิจกรรมศูนย์ฯ คุ้งกระเบน

 2021-11-25  137

วันจันทร์ที่ 15 พฤศจิกายน 2564 เวลา 11.00 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทรงติดตามความก้าวหน้าโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลคลองขุด อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี โดยมีนายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี ประธานกรรมการบริหารโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ พลอากาศเอก ชลิต พุกผาสุข องคมนตรี ประธานอนุกรรมการดำเนินงานด้านจัดทำแนวทางบริหารจัดการโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ นายจรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี ประธานอนุกรรมการดำเนินงานด้านวิชาการโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

นายลลิต ถนอมสิงห์ เลขาธิการคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) นายสุธี ทองแย้ม ผู้ว่าราชการจังหวัดจันทบุรี ข้าราชการจากหน่วยงานต่าง ๆ เจ้าหน้าที่ สำนักงาน กปร. และเจ้าหน้าที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เฝ้าฯ รับเสด็จ

การนี้ นายลลิต ถนอมสิงห์ เลขาธิการ กปร. กราบบังคมทูลรายงานการดำเนินงานสนองพระราชดำริ แนวทางในการดำเนินงานของโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ นางสาวมนทกานติ ท้ามติ้น รักษาการผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ กราบบังคมทูลรายงานผลสัมฤทธิ์จากการพัฒนาดิน น้ำ ป่าไม้ เกษตร ทรัพยากรชายฝั่ง รวมถึงการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรรอบศูนย์ศึกษาฯ

จากนั้น ทรงประทับรถรางพระที่นั่งทอดพระเนตรผลสัมฤทธิ์กิจกรรมต่าง ๆจำนวน 9 กิจกรรม ประกอบด้วย การเพิ่มมูลค่าและการใช้ประโยชน์จากดินเลนนากุ้ง การเลี้ยงและแปรรูปสาหร่ายพวงองุ่นสู่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านน้ำแดง การสาธิตการเลี้ยงกุ้งขาวตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในบ่อ PE ขนาดเล็ก ที่ให้ผลผลิตดีสามารถใช้เป็นต้นแบบให้แก่เกษตรกรที่มีพื้นที่ขนาดเล็ก การเพาะเห็ดเศรษฐกิจสู่ชุมชนและโครงการอาหารกลางวันโรงเรียน การปรับปรุงบำรุงดิน การอนุรักษ์ดินและน้ำ

ต่อมาเสด็จฯ ไปทรงเปิดอาคารจำหน่ายผลิตภัณฑ์ “สิริพัฒนภัณฑ์” ชื่อพระราชทาน หมายถึง อาคารที่เป็นแหล่งผลิตภัณฑ์อันเจริญและเป็นมงคล และพระราชทานพระราชานุญาตให้เชิญอักษรพระนามาภิไธย “ส.ธ.” ประดับที่ป้ายชื่ออาคารด้วย พร้อมกับทอดพระเนตร ผลิตภัณฑ์ผลผลิตทางการเกษตร ประมง และกลุ่มแม่บ้าน ร้านกาแฟสด

จากนั้น เสด็จไปทรงปลูกต้นแก้วเจ้าจอม และทรงเยี่ยมกลุ่มแม่บ้าน เกษตรกรตัวอย่างและผู้แทนศูนย์เรียนรู้ของศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ และทรงประทับรถรางพระที่นั่งทอดพระเนตร การอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ป่าชายเลน และป่าชุมชน การส่งเสริมการเลี้ยงกวางรูซ่า และโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชและธนาคารปู

ต่อจากนั้นเสด็จไปบริเวณหาดแหลมเสด็จ ทรงปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำ ได้แก่ เต่าทะเล หอยชักตีน ปูม้า และกุ้งกุลาดำ รวม 670,000 ตัว และเสด็จไปยังอาคาร กปร. พร้อมกับพระราชทานพระราชดำรัสแก่คณะอนุกรรมการ คณะทำงานและเจ้าหน้าที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ ตลอดระยะเวลา 40 ปี ที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ ได้น้อมนำแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ไปสู่การปฏิบัติจนมีผลสัมฤทธิ์เป็นที่ประจักษ์ ในลักษณะของการพัฒนาจากยอดเขา สู่ท้องทะเล โดยการฟื้นฟูป่าบกและป่าชายเลน ควบคู่กับการจัดการด้านประมงและการเกษตรที่สอดคล้องเหมาะสมกับภูมิสังคม สามารถพัฒนาองค์ความรู้ที่ได้จากการศึกษา ทดลอง วิจัย เพื่อให้เกิดตัวอย่างความสำเร็จในการพัฒนา ดิน น้ำ ป่าไม้ ประมง และอาชีพที่ยั่งยืน ผ่านนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ทันสมัย พร้อมการสื่อสารที่สอดรับกับสถานการณ์ปัจจุบันและอนาคต เพื่อก่อให้เกิดการขยายผลสู่ประชาชนได้อย่างแพร่หลาย ทั้งนี้ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ ได้ดำเนินงานในรูปแบบบูรณาการการมีส่วนร่วมโดยให้ชุมชนในพื้นที่ ทั้งภาครัฐและภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมเกิดผลสัมฤทธิ์สร้างประโยชน์ต่อชุมชนทั้งทางตรงและทางอ้อม

ด้านทรัพยากรธรรมชาติได้รับการฟื้นฟูเกิดความสมดุลของระบบนิเวศน์โดยเฉพาะทรัพยากรป่าไม้ตามแนวเขา ด้วยการปลูกป่าทดแทน จำนวน 11,370 ไร่ อนุรักษ์พื้นที่ป่าชายเลนเดิม 610 ไร่ ปลูกป่าชายเลนทดแทน จำนวน 690 ไร่ ฟื้นฟูหญ้าทะเลเพิ่มขึ้นเป็น 1,245 ไร่ ฟื้นฟูป่าชายเลนที่สมบูรณ์ที่สุดในจังหวัดจันทบุรีได้ถึง 1,100 ไร่ จึงเป็นแหล่งอาหารของสัตว์น้ำ แหล่งวางไข่ และแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อนโดยเฉพาะปูม้าผลผลิตจากธนาคารปูม้าชุมชนในอ่าวคุ้งกระเบน ดัชนีชี้วัดถึงความสมบูรณ์พบว่าพะยูนสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ที่เคยหายไปจากอ่าวคุ้งกระเบนฯ เมื่อ 30 ปีที่แล้ว ได้หวนคืนถิ่นอีกครั้ง

ด้านการส่งเสริมการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ตั้งแต่ปี 2530 เป็นต้นมา ชาวบ้านสามารถประกอบอาชีพการเพาะลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่ง โดยเฉพาะการเลี้ยงกุ้งทะเลรอบอ่าวคุ้งกระเบนอย่างยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ระหว่างปี 2538-2563 สามารถสร้างผลผลิตกุ้งทะเลมากกว่า 22,716 ตัน มีมูลค่ามากกว่า 2,601.36 ร้อยล้านบาท นอกจากนี้ยังส่งเสริมการทำธนาคารปูม้าแบบมีส่วนร่วมแก่ชาวประมงพื้นบ้านในอ่าวคุ้งกระเบน ทำให้ประชากรปูม้าเพิ่มขึ้น ชาวประมงพื้นบ้านสามารถจับปูม้าได้ 10-12 กิโลกรัม/ครั้งการประมง ส่วนการทำประมงปูม้าเชิงพาณิชย์นอกอ่าวคุ้งกระเบนสามารถทำการประมงปูม้าได้ 80-120 กิโลกรัม/ครั้งการประมง ส่งผลให้เกษตรกรสามารถจับปูม้าได้ทั้งปีจากที่เคยมีรายได้เพียง 500-1,500 บาท/คน/วัน ปัจจุบันมีรายได้เพิ่มขึ้นประมาณ 1,500-5,000 บาท/คน/วัน นอกจากนี้ยังมีการฟื้นฟูทรัพยากรหอยชักตีน สัตว์น้ำประจำท้องถิ่นอ่าวคุ้งกระเบน โดยส่งเสริมและสนับสนุนการใช้ประโยชน์ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ทรัพยากรหอยชักตีน ในปี 2563 ร่วมกับเกษตรกรผลิตและปล่อยลูกหอยชักตีนลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ จำนวน 560,000 ตัว

ด้านการส่งเสริมและพัฒนากลุ่มเกษตร จัดตั้งศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง จำนวน 12 แห่ง และจุดเรียนรู้ 18 แห่ง เพื่อสร้างเป็นแหล่งเรียนรู้ บริการฝึกอบรม ศึกษาดูงานแก่เกษตรกร โดยมีเกษตรกรมาศึกษาดูงาน เฉลี่ย 4,000 คน/ปี นอกจากนี้ยังได้ดำเนินโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

จากผลสำเร็จของการพัฒนาด้านการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติควบคู่กับการพัฒนาอาชีพ นำไปสู่การพัฒนาต่อยอดด้านการท่องเที่ยวโครงการพระราชดำริในรูปแบบ “การท่องเที่ยวเชิงพัฒนา” ซึ่งนอกจากจะได้รับความเพลิดเพลินความสุขแล้ว ยังสามารถนำความรู้ไปประกอบอาชีพได้อีกด้วย ที่ผ่านมามีผู้มาศึกษาดูงานและท่องเที่ยวไม่ต่ำกว่า 800,000 คน/ปี กระจายรายได้ไปสู่ชุมชนไม่น้อยกว่า 1,000 ล้านบาท/ปี สำหรับการดำเนินงานของศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริทั้ง 6 แห่ง มีกรอบแนวทางนโยบายการบริหารงานภายใต้คณะกรรมการบริหารโครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ โดยมีแผนแม่บทศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริเป็นตัวกำหนดทิศทางในการดำเนินงาน ประกอบด้วย 3 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ 1) การศึกษา ทดลอง วิจัย และพัฒนา 2) การขยายผลการพัฒนาและถ่ายทอดองค์ความรู้ และ 3) การบริหารจัดการองค์กร โดยสำนักงาน กปร. ได้น้อมนำพระปฐมบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการสืบสาน รักษา ต่อยอด มาเป็นกรอบแนวทางในการขับเคลื่อนการดำเนินงานของศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อประโยชน์สูงสุดต่อประชาชนและประเทศชาติสืบไป

ข้อมูล : สำนักงาน กปร.

• ← เก่ากว่า
• ใหม่กว่า →