ฐานข้อมูลด้านประมงในพื้นที่สำนักงานประมงจังหวัดแม่ฮ่องสอน

ข้อมูล GPP ปี 2562

• สถิติการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืด ปี 2562 จังหวัดแม่ฮ่องสอน
• สถิติการประมง (รายงานปริมาณและมูลค่าสัตว์น้ำจืดที่ได้จากธรรมชาติจำแนกเป็นรายชนิดสัตว์น้ำ จังหวัดแม่ฮ่องสอน ประจำปี 2562)

ข้อมูลบัญชีแหล่งน้ำ รายอำเภอในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

1. โครงการสนับสนุนด้านการประมงตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

     สยามบรมราชกุมารี  ประจำปีงบประมาณ 2563  จำนวน 40 แห่ง ประกอบด้วย

     โรงเรียนในสังกัดกองบัญชาการตำรวจตระเวนชายแดน  จำนวน  16  แห่ง  ดังนี้

1. โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนชมรมอนุรักษ์พุทธศิลปไทยอนุสรณ์  หมู่ที่  ๒ ตำบลถ้ำลอด  อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน
2. โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านตุน หมู่ที่ ๔  ตำบลห้วยห้อม  อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
3. โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนชมรมอนุรักษ์พุทธศิลปไทยอนุสรณ์ ๒  หมู่ที่  ๕ ตำบลนาปู่ป้อม   อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน
4. โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านแม่ลางิ้ว  หมู่ที่ ๑๒  ตำบลแม่ลาน้อย อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
5. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านโตแฮ  หมู่ที่ ๕  ตำบลแม่สามแลบ  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
6. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านจอปร่าคี  หมู่ที่ ๙  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
7. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านปอหมี้อ  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
8. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านโกแประ  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
9. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านน้ำบ่อสะเป่  หมู่ที่ 3  ตำบลสบป่อง  อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน
10. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านดอยแสง หมู่ที่ 13  ตำบลปางหมู  อำเภอเมือง  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
11. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านห้วยโป่งเลา  หมู่ที่ 4  ตำบลแม่กิ๊ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน
12. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านวาทู  หมู่ที่ 3  ตำบลเสาหิน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
13. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านแม่เหลอ  หมู่ที่ 2  ตำบลเสาหินอำเภอแม่สะเรียง  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
14. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านห้วยมะโอ  หมู่ที่ 2  ตำบลแม่สามแลบ  อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
15. ศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านปายสองแง่  หมู่ที่ 4 ตำบลเวียงเหนือ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
16. ศูนย์การเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านลุกข้าวหลาม หมู่ที่ 9 ตำบลปางมะผ้า อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน

โรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน  จำนวน  15  แห่ง  ดังนี้

1. ห้องเรียนเคลื่อนที่บ้านแม่หลุยน้อย   หมู่ที่  ๔  ตำบลแม่สวด  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
2. ห้องเรียนเคลื่อนที่บ้านแม่แคะน้อย  หมู่ที่  ๓  ตำบลแม่สามแลบ  อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
3. ห้องเรียนเคลื่อนที่บ้านผาเยอน้อย   ตำบลกองก๋อย  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
4. โรงเรียนล่องแพวิทยา  หมู่ที่ 10  ตำบลแม่สวด  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
5. ห้องเรียนเคลื่อนที่บ้านจอซิเดอร์ใต้   หมู่ที่ ๔  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
6. ห้องเรียนเคลื่อนที่บ้านอูหลู่   หมู่ที่ ๗  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง   จังหวัดแม่ฮ่องสอน
7. โรงเรียนสบเมยวิทยาคม  หมู่ที่ 3  ตำบลแม่คะตวน  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
8. โรงเรียนปายวิทยาคาร หมู่ที่ 4  ตำบลเวียงใต้ อำเภอปาย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
9. โรงเรียนเฉลิมรัชวิทยาคม หมู่ที่ 1  ตำบลกองก๋อย  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
10. โรงเรียนห้องสอนศึกษา หมู่ที่ 1  ตำบลจองคำ  อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน
11. โรงเรียนปางมะผ้าพิทยาสรรพ์ หมู่ที่ 1  ตำบลสบป่อง  อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน
12. โรงเรียนแม่ลาน้อยดรุณสิกข์ หมู่ที่ 9  ตำบลแม่ลาน้อย  อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
13. โรงเรียนขุนยวมวิทยา หมู่ที่ 1  ตำบลขุนยวม  อำเภอขุนยวม  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
14. โรงเรียนแม่สะเรียงบริพัตรศึกษา หมู่ที่ 1  ตำบลบ้านกาศ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
15. โรงเรียนบ้านโพซอ หมู่ที่ 4  ตำบลขุนยวม  ตำบลเสาหิน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน

โรงเรียนในสังกัดสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจำนวน  9  แห่ง  ดังนี้

1. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านแม่ปะกลาง หมู่ที่ ๒ ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
2. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านจอลือใต้  หมู่ที่ 4 ตำบลแม่สวด  อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
3. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านแม่แพน้อย หมู่ที่ ๑๑ ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
4. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านจอลือเหนือ หมู่ที่ ๔ ตำบลแม่สวด  อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
5. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านผาอันใต้  หมู่ที่ ๙ ตำบลกองก๋อย อำเภอสบเมย  จังหวัดแม่ฮ่องสอน
6. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านห้วยเกี๋ยงน้อย หมู่ที่ ๔ ตำบลกองก๋อย อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
7. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านห้วยเฮี้ย  ตำบลแม่คงอำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
8. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านกองสูม ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน          
9. ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านแม่ดี้  ตำบลแม่คง  อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน

   2. โครงการจัดตั้งหมู่บ้านชาวไทยภูเขา ตามพระราชเสาวนีย์  บ้านแม่ส่วยอู จังหวัดแม่ฮ่องสอน ประจำปีงบประมาณ 2563

• พื้นที่ดำเนินการ : บ้านแม่ส่วยอู หมู่ 8 ตำบลผาบ่อง อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน

3. โครงการขยายผลโครงการหลวงเพื่อแก้ปัญหาพื้นที่ปลูกฝิ่นอย่างยั่งยืน ปีงบประมาณ 2563

• พื้นที่ดำเนินการ : บ้านดอยช้าง – หัวแม่เย็น ม.1 ตำบลแม่ฮี้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน

4. โครงการโรงเรียนเพียงหลวง ในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ประจำปีงบประมาณ 2563

• พื้นที่ดำเนินการ : โรงเรียนเพียงหลวง 11  บ้านสล่าเจียงตอง หมู่ที่ 6  ตำบลเสาหิน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน

กิจกรรมด้านการประมงในศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน

• ศูนย์หลัก                                               จำนวน  7  ศูนย์ 
• ศูนย์เครือข่าย-รายใหม่ ประจำปี 2563      จำนวน   7  ศูนย์
• ศูนย์เครือข่าย-รายเก่า ประจำปี 2560-2562  จำนวน 33 ศูนย์

โครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่ (แปลงปี 2561)

อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน

ข้อมูลพื้นฐาน

• พื้นที่เลี้ยง :  14.12 ไร่
• จำนวนสมาชิก : 48 ราย
• เป็น Smart Farmer จำนวน 7 ราย // ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร จำนวน 3 ราย
• กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตและแปรรูปสัตว์น้ำ อำเภอแม่ลาน้อย 1 กลุ่ม
• ส่งเสริมการผลิตสัตว์น้ำให้เข้าสู่มาตรฐานความปลอดภัย GAP จำนวน 48 ราย
• ผู้จัดการแปลง (ภาคราชการ) นางสาวศิริพร  วุทธาคง  ตำแหน่ง นักวิชาการประมงชำนาญการ เบอร์โทรศัพท์ 099-3545982
• ผู้จัดการแปลง (ภาคเกษตรกร) นายปริญญา  จิระมิตร  เบอร์โทรศัพท์ 086-4423695

ชื่อไทย : เขียดแลว
ชื่อสามัญ : Wild Mountain Frog 
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rana  blythii (Boulenger, 1920)

ความเป็นมา
     เขียดแลว หรือ กบทูด เป็นกบภูเขาชนิดหนึ่งที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของโลก พบตามบริเวณภูเขาสูงในประเทศไทยแถบภาคเหนือ ภาคกลาง จะพบเขียดแลว บริเวณลำธารภูเขาที่มีป่าชุ่มชื้น มีอากาศเย็น ความชื้นสัมพัทธ์สูง และมีหมอกมาก ส่วนภาคใต้จะพบตามแถบป่าสวนยางและป่าชุ่มชื้นที่มีแหล่งน้ำลำธาร ปัจจุบัน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ประกาศให้เขียดแลวเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามกฎกระทรวงฉบับที่ ๔ (๒๕๓๗) ลงวันที่ ๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๓๗ ตามความในพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. ๒๕๓๕ 
     กรมประมง ได้เริ่มดำเนินการศึกษาวิจัยเขียดแลวและประสบความสำเร็จในการเพาะขยายพันธุ์ที่สถานีประมงน้ำจืดจังหวัดแม่ฮ่องสอน มาตั้งแต่ปี ๒๕๓๐ ปัจจุบันสามารถผลิตลูกเขียดแลวได้ในปริมาณ ๕๐,๐๐๐ ตัวต่อปี และได้นำลูกเขียดแลวที่เพาะพันธุ์ได้ในแต่ละปีปล่อยลงในแหล่งธรรมชาติเพื่ออนุรักษ์พันธุ์และได้ขยายผลดังแนวทางตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระราชทานให้กรมประมง เมื่อวันที่ ๑๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๓๔ ณ พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ คือ “ให้กรมประมงดำเนินการเพาะขยายพันธุ์ปลาในแม่น้ำปาย และพันธุ์เขียดแลว เพื่อปล่อยคืนสู่ธรรมชาติและศึกษาทดลองเพื่อขยายผลไปสู่ราษฎรต่อไป” แนวทางในการอนุรักษ์พันธุ์เขียดแลวตามพระราชดำริ คือ การจัดการและจัดแนวเขตสงวนพันธุ์เขียดแลว โดยกำหนดจุดไม่ให้ราษฎรเข้าไปจับพ่อแม่พันธุ์เขียดแลว ห้ามการตัดไม้ทำลายป่าตลอดจนการเผาป่า เพื่อให้เป็นที่อยู่อาศัยและการขยายพันธุ์ของเขียดแลวตามธรรมชาติ และรักษาความสมดุลย์ของแมลงที่จะเป็นอาหาร ตลอดจนศึกษาวิธีการเพาะพันธุ์เขียดแลวให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น และเมื่อวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๔๔ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระราชเสาวนีย์เกี่ยวกับการอนุรักษ์เขียดแลว กับคณะทำงานโครงการธนาคารอาหารชุมชน ตามพระราชดำริ ความว่า “ให้กรมประมง กรมชลประทาน และกรมป่าไม้ ร่วมกันดำเนินการเพาะและขยายพันธุ์เขียดแลว แล้วปล่อยคืนสู่ป่าให้มาก ซึ่งเขียดแลวนั้นสามารถเจริญเติบโตและขยายพันธุ์ได้ดีในสภาพธรรมชาติที่มีน้ำไหล จึงต้องอาศัยการบูรณาการของหน่วยงานทั้งสาม” กรมประมง จึงได้ดำเนินการตามพระราชเสาวนีย์ ร่วมกับกรมชลประทาน และกรมป่าไม้ จัดทำโครงการหุบเขาเขียดแลว ขึ้นที่ บ้านรวมไทย หมู่ที่ ๕ ตำบลนาป่าแปก อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน และจะขยายผลสู่พื้นที่อื่น ๆ ต่อไป

การเพาะพันธุ์
     โดยใช้พ่อแม่พันธุ์เขียดแลวขนาดน้ำหนักประมาณ ๓๕๐ กรัม จำนวน ๑๐๐ คู่ ที่ได้จากการรวบรวมในธรรมชาติบริเวณจังหวัดแม่ฮ่องสอน นำมาเลี้ยงในบ่อคอนกรีตขนาด ๕๐ ตารางเมตร ซึ่งภายในจัดทำสภาพภายในบ่อให้เหมือนกับธรรมชาติ โดยมีต้นไม้และลำธารที่มีน้ำไหลอยู่ตลอดเวลา และให้หนอนนก (mill worm) เป็นอาหารในปริมาณที่เกินพอวันละครั้งในตอนเย็น เขียดแลวจะทำการผสมพันธุ์และวางไข่ในช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม

การผสมพันธุ์
     การวางไข่ของเขียดแลวจะเกิดขึ้นในช่วงกลางคืนจนถึงรุ่งเช้า จากการตรวจสอบหลุมไข่แต่ละหลุมจะพบว่ามีไข่ประมาณ ๑,๕๐๐-๓,๒๐๐ ฟอง เมื่อพบหลุมไข่จึงรวบรวมไข่ในตอนเช้า โดยใช้ผ้ามุ้งโอล่อนแก้วทำเป็นถุงล้อมบริเวณหลุมไข่ด้านล่าง ทำการดักการไหลของน้ำให้ผ่านหลุมไข่แล้วค่อย ๆ นำก้อนกรวดออกจากหลุมไข่ เพื่อให้ไข่ลอยกระจายขึ้นตามกระแสน้ำที่ไหลผ่านไปยังถุงรองรับไข่แล้วย้ายไข่ลงอ่างกลมกระทำต่อจนไม่พบไข่

การฟักไข่
     นำไข่ที่รวบรวมได้มาทำความสะอาดด้วยน้ำประมาณ ๓-๔ ครั้ง แล้วแช่ไข่ด้วยน้ำยาเมททิลีนบลู ความเข้มข้น ๐.๑ ppm. นาน ๕ นาที และทำการล้างไข่อีกครั้งหนึ่ง นำไข่ที่ทำความสะอาดเรียบร้อย ไปเพาะฟักในถาดฟักไข่ที่เตรียมไว้ในรางฟักไข่ที่เปิดให้น้ำไหลผ่านอย่างสม่ำเสมอ ใส่น้ำให้มีระดับความลึก ๑๐–๑๕ เซนติเมตร. โรยไข่ให้กระจายทั่ว พร้อมติดตั้งปั๊มอากาศและปรับระดับความแรงของลมให้เหมาะสม เพื่อป้องกันการรวมเป็นกระจุกของไข่ ซึ่งจะทำให้เปอร์เซ็นต์การฟักต่ำ เปอร์เซ็นต์การฟักไข่ในการเพาะพันธุ์จะต่ำกว่าไข่ที่ผสมในธรรมชาติซึ่งเปอร์เซ็นต์การฟักไข่ออกเป็นตัวสูง เนื่องจากกระแสน้ำไหลผ่านตลอดเวลา แต่ส่วนมากตามธรรมชาติจะประสบปัญหาเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำในลำธาร เมื่อไข่ฟักออกเป็นตัวลูกอ๊อดเขียดแลวแล้ว จึงนำไปอนุบาลต่อไป

การอนุบาลลูกอ๊อดเขียดแลว
     การอนุบาลลูกอ๊อดเขียดแลวหลังจากฟักออกเป็นตัวแล้ว นำไปอนุบาลในบ่อคอนกรีต โดยใส่น้ำ ๑๐–๑๕ เซนติเมตร ติดตั้งระบบลมและทำการถ่ายน้ำพร้อมดูดตะกอนทุกวัน ระยะเวลาอนุบาล ๕-๗ วัน เขียดแลวมีความยาวเฉลี่ย ๐.๘–๐.๙ เซนติเมตร น้ำหนักเฉลี่ย ๐.๐๑๔ กรัม โดยให้ไข่ตุ๋น ผักกาดขาวลวก ไรแดง และแพลงค์ตอนเทียม เป็นอาหาร 
     เมื่อลูกเขียดแลววัยอ่อนออกขาหน้าและหลังพร้อมที่จะขึ้นบกเป็นระยะที่อ่อนแอที่สุด ระยะนี้จะต้องหมั่นสังเกตอยู่ตลอดเวลา ใช้ก้อนกรวดโรยปูกับพื้นก้นบ่อตามแนวขอบบ่อทั้ง ๔ ด้าน และลดระดับน้ำลงพร้อมทำการพ่นน้ำให้เป็นละอองเพื่อให้ก้อนกรวดมีความเปียกชื้นตลอดเวลา โดยให้ก้อนกรวดสูงกว่าระดับน้ำเล็กน้อย เพื่อที่จะให้ลูกกบที่ขึ้นฝั่งมาหลบซ่อนอาศัยความชุ่มชื้นในการหล่อเลี้ยงตัวให้แข็งแรงประมาณ ๑-๒ วัน ก่อนที่จะขึ้นฝั่ง ถ้าหากไม่ทำที่หลบซ่อนให้ลูกกบในระยะนี้ ลูกกบจะแห้งตาย เมื่อเกาะตามขอบบ่อหรือจมน้ำตาย เนื่องจากเป็นระยะที่ลูกกบอ่อนแอที่สุด  ลูกเขียดแลวที่ขึ้นฝั่งมีน้ำหนักเฉลี่ย ๐.๑๖๗-๐.๑๘๓ กรัม มีอัตรารอดตาย ๖๘.๐–๘๕.๐ เปอร์เซ็นต์ เมื่อนับระยะเวลาในการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของลูกอ๊อดเขียดแลวเป็นลูกเขียดแลวที่ขึ้นฝั่งจากการอนุบาลด้วยอาหารผง และอาหารกุ้งสำเร็จรูป พบว่าระยะเวลาที่เริ่มกลายเป็นลูกเขียดแลว ๓๓–๓๕ วัน และระยะเวลาสิ้นสุดในกลายเป็นลูกเขียดแลวโดยสมบูรณ์จนหมด ๔๓–๔๕ วัน 
     ในธรรมชาติศัตรูของลูกเขียดแลวที่ยังอาศัยอยู่ตามหลุมไข่ที่มีกรวดทับถมอยู่นั้น จะมีศัตรูจำพวกตัวอ่อนของลูกแมลงปอ มวนกรรเชียง ลูกปลา แมลงดาสวน จิงโจ้น้ำ ตลอดจนแมงมุมน้ำ จะจับลูกเขียดแลวกินเป็นอาหาร และศัตรูของเขียดแลวที่เป็นสัตว์บก เช่น แมงมุมป่า หนู, นก สัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก เช่น งู เป็นต้น ซึ่งสาเหตุเหล่านี้ เป็นปัจจัยควบคุมที่ทำให้ปริมาณเขียดแลวในธรรมชาติลดจำนวนลง

การอนุบาลลูกเขียดแลว
     นำลูกเขียดแลวที่แข็งแรงที่ขึ้นฝั่งมาอนุบาลในบ่อขนาด ๒ หรือ ๔ ตารางเมตร โดยโรยก้อนกรวด ทั่วทั้งบ่อและให้ก้อนกรวดมีความเปียกชื้นอยู่ตลอดเวลาอย่าให้น้ำท่วมก้อนกรวด จะทำให้ลูกเขียดแลวจมน้ำตาย และทำกะบะให้อาหาร อาหารที่ให้จำพวกปลวก, หนอนนก, หนอนแมลงวัน, ไส้เดือนฝอย ผสมกับอาหารผงสำเร็จรูป อาหารที่ให้ลูกเขียดแลวในระยะแรกต้องมีขนาดเล็ก การอนุบาลในระยะนี้จะต้องหมั่นคัดให้ลูกเขียดแลวให้มีขนาดใกล้เคียงกันมากที่สุด มิเช่นนั้นลูกเขียดแลวจะกัดกินกันเอง โดยใช้เวลาอนุบาล ๓๐–๖๐ วัน ได้ขนาดโตและแข็งแรงพอที่จะนำไปปล่อย

การปล่อยเขียดแลวในแหล่งธรรมชาติ
     ในแต่ละปี สถานีประมงน้ำจืดจังหวัดแม่ฮ่องสอน ได้ปล่อยลูกเขียดแลวในแหล่งธรรมชาติในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ปีละ ๕๐,๐๐๐ – ๑๐๐,๐๐๐ ตัว โดยประสานกับหน่วยงานต่าง ๆ และราษฎรในพื้นที่ร่วมปล่อยและร่วมดูแลพื้นที่ ทั้งนี้ เมื่อติดตามผลการปล่อยเขียดแลว พบว่า ในแหล่งธรรมชาติที่มีสภาพเหมาะสม อาทิเช่น ลำห้วยปางตอง, ลำห้วยมะเขือส้ม สามารถพบการขุดหลุมวางไข่ของเขียดแลว นับเป็นคำตอบได้ว่า หากมีการกำหนดพื้นที่อาศัยของเขียดแลวที่เหมาะสม เขียดแลวจะสามารถเจริญเติบโตและแพร่ขยายพันธุ์ได้