สำนักงานประมงจังหวัดราชบุรี

หน้าหลัก

ข่าวประชาสัมพันธ์

โรคสัตว์น้ำ

ข่าวกิจกรรม

ข่าวประชาสัมพันธ์ หน่วยงาน หน่วยงานส่วนภูมิภาค

เนื่องด้วยประเทศไทยกำลังเปลี่ยนถ่าย จากฤดูแล้งเข้าสู่ฤดูฝน ส่งผลให้หลายพื้นที่ของประเทศไทย มีการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในรอบวันสูง โดยมีฝนตกสลับกับอากาศร้อน ส่งผลให้คุณภาพน้ำในรอบวันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างกะทันหัน เช่น อุณหภูมิ ปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำ ความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ความเค็ม และความขุ่น เป็นต้น ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพของสัตว์นํ้า เนื่องจากสัตว์น้ำเป็นกลุ่มสัตว์เลือดเย็น ระบบการรักษาอุณหภูมิร่างกายไม่สามารถรักษาอุณหภูมิของร่างกายให้คงที่ได้ อุณหภูมิของร่างกายจะเปลี่ยนแปลงตามสิ่งแวด ล้อม ทำให้สัตว์น้ำปรับตัวไม่ทัน เกิดความเครียด อ่อนแอ และมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรค ได้ง่าย ดังนั้น ผู้เลี้ยงจึงควรหมั่นสังเกตลักษณะอาการภายนอกและพฤติกรรมของสัตว์น้ำอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเกิดบาดแผลบริเวณผิวหนัง หายใจถี่ การรวมกลุ่มตามขอบบ่อ การกินอาหารน้อยลง เป็นต้น เพื่อให้ สามารถหาแนวทางการแก้ไขปัญหาที่พบได้อย่างรวดเร็วและยังเป็นการลดความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้นจาก การตายของสัตว์น้ำได้โดยโรคสัตว์น้ำที่อาจพบในช่วงฤดูได้แก่
1. โรคที่เกิดจากปรสิตกลุ่มโปรโตซัว (Protozoa) เกิดจากปรสิตกลุ่มโปรโตซัว (Protozoa)
2. โรคตัวด่าง มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อแบคทีเรียสกุลฟลาโวแบ คทีเรียม (Flavobacterium columnare)
3. โรคไวรัส Tilapia Lake Virus (TiLV) มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัส Tilapia Lake Virus (TILV) พบในปลากลุ่มปลานิล
4. โรคเหงือกดำในกุ้งก้ามกราม เกิดจากการสะสมของเสียจำพวกไนไตรท์และไนเตรทที่เกิดจากการย่อยสลายของสารอินทรีย์ บริเวณพื้นบ่อมากเกินไป
- แนวทางการจัดการเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อป้องกันการเกิดโรคสัตว์นํ้า ควรปฏิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้
1. วางแผนการเลี้ยงสัตว์น้ำให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และฤดูกาล เพื่อให้สามารถจับจำหน่ายได้ก่อน ช่วงรอยต่อระหว่างฤดูฝนถึงฤดูหนาว หรือฤดูน้ำหลาก
2. ควรคัดเลือกลูกพันธุ์สัตว์น้ำที่มีความแข็งแรง จากฟาร์มผู้ผลิตที่ปลอดโรคและเชื่อถือได้
3. ควรปล่อยสัตว์น้ำลงเลี้ยงในอัตราความหนาแน่นที่เหมาะสมหรือน้อยกว่าปกติ เพื่อลดความสูญเสียจากคุณภาพน้ำที่ไม่เหมาะสม และการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
4. เลือกใช้อาหารที่มีคุณภาพดี และให้อาหารสัตว์น้ำในปริมาณที่เหมาะสม เสริมสารอาหารหรือวิตามิน ที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของสัตว์น้ำ เช่น โปรไบโอติก วิตามินซี วิตามินรวม เป็นต้น
5. วางแผนจัดการคุณภาพน้ำที่ดี ให้เหมาะสมสำหรับการเลี้ยงสัตว์น้ำ เช่น หากสภาพรอากาศปิดและมีฝนตก ปริมาณออกซิเจนในน้ำจะลดลงอย่างฉับพลัน เกษตรกรสามารถป้องกับการตายของสัตว์น้ำใต้โดยการเปิดเครื่องตีน้ำหรือสูบน้ำในบ่อให้สัมผัสอากาศจะช่วยเพิ่มปริมาณออกซิเจนในน้ำได้ เป็นต้น
6. ระหว่างเลี้ยง ควรทำความสะอาดพื้นบ่อ หรือเปลี่ยนถ่ายน้ำอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดปริมาณสารอินทรีย์มูลของเสีย ซึ่งเป็นแหล่งอาหารและที่อยู่อาศัยของปรสิตรวมถึงเชื้อโรคต่างๆ
7. ควรหมั่นตรวจสุขภาพสัตว์น้ำอย่างสม่ำเสมอ กรณีมีสัตว์น้ำป่วยตายควรกำจัดโดยการฝังหรือเผา ไม่ควรทิ้งสัตว์น้ำป่วยไว้ในบริเวณบ่อหรือกระทั่งที่เลี้ยง เพราะเป็นการแพร่กระจายเชื้อโรคทำให้การระบาด ของโรคเป็นไปอย่างรวดเร็ว
8. กรณีที่พบสัตว์น้ำมีอาการผิดปกติ ให้รีบหาสาเหตุที่แท้จริงที่ทำให้สัตว์น้ำป่วยและตาย และให้รีบแก้ไขตามสาเหตุ หากไม่ทราบหรือไม่สามารถวินิจฉัยโรคได้ด้วยตนเอง ให้รีบปรึกษาผู้รู้ ผู้เชี่ยวชาญและผู้มีประสบการณ์ด้านโรคและการจัดการด้านสุขภาพสัตว์น้ำ
หากเกษตรกร พบปัญหาด้านโรคสัตว์น้ำ เกษตรกรสามารถขอรับคำปรึกษาและคำแนะนำได้ที่ สำนักงานประมงอำเภอ สำนักงานประมงจังหวัดราชบุรี หมายเลขโทรศัพท์ 0 3233 7656 หรือศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืดราชบุรี หมายเลขโทรศัพท์ 0 3291 9572-3 หรือหน่วยงานอื่น ๆ ของกรมประมงทุกแห่งทั่วประเทศ และหากต้องการส่งสัตว์น้ำป่วยเพื่อตรวจวินิจฉัยโรค หรือขอคำแนะนำด้านโรคสัตว์น้ำ สามารถติดต่อ สอบถามข้อมูลได้ที่กองวิจัยและพัฒนาสุขภาพสัตว์น้ำ กรมประมง หมายเลขโทรศัพท์ 0-2561 3372