บทความศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส

เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2563 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับหน่วยงานกรมประมง และองค์กรประมงพื้นบ้านในแม่น้ำตากใบ  ได้ร่วมกันทำบ้านปลา (ซั้งไม้ไผ่) จำนวน 20 กอ และปักหลักเขตพื้นที่รักษาพันธุ์สัตว์น้ำ บริเวณศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส มีผู้เข้าร่วมประมาณ 100 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นแหล่งที่อยู่อาศัย  หาอาหาร หลบภัย วางไข่ ของสัตว์น้ำ และเป็นแหล่งอนุบาลของสัตว์น้ำวัยอ่อน

http://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200625155447_1_file.jpg

                   เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2563 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้้าชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับหน่วยงานกรมประมง และกลุ่มชาวประมงพื้นบ้านแม่น้้าตากใบร่วมปล่อยกุ้งกุลาด้าขนาด 1 กรัมลงสู่แม่น้้าตากใบภายใต้โครงการพัฒนาเศรษฐกิจและส่งเสริมศักยภาพพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ จ้านวน 509,000 ตัว

http://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200625175406_1_file.jpg

        สาหร่ายพวงองุ่น หรือ Green Caviar เป็นสาหร่ายทะเลสีเขียวที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในยุคปัจจุบัน เนื่องจากมีคุณประโยชน์ที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการนำไปเป็นส่วนประกอบของเครื่องสำอางค์ ยารักษาโรค หรือนิยมนำมาบริโภคเพื่อสุขภาพ สาหร่ายพวงองุ่นมีคุณค่าทางอาหารสูง อุดมไปด้วยสารอาหาร เช่น วิตามินเอ, บี, ซี, อี, และเค ที่ร่างกายดูดซับได้ง่าย มีธาตุเหล็ก แมกนีเซียม โปแตสเซียม สังกะสี ไอโอดีน เบ้ต้าแคโรทีน และกรดอะมิโนที่จำเป็นหลายชนิด รวมถึงเป็นแหล่งแคลเซี่ยมที่สำคัญ ปราศจากไขมัน มีแคลอรี่ต่ำ และใยอาหารสูง

        ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส เริ่มทดลองนำพันธุ์สาหร่ายพวงองุ่นจากศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งเพชรบุรี มาเลี้ยงตั้งแต่ปลายปี 2558 และได้พัฒนาปรับปรุงวิธีการเลี้ยงให้เหมาะสมกับพื้นที่ของศูนย์ฯ จนในปัจจุบันมีผลผลิตสาหร่ายพวงองุ่นอย่างต่อเนื่อง และมีแนวคิดที่จะขยายผลส่งเสริมองค์ความรู้ดังกล่าวต่อไปยังเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งในจังหวัดนราธิวาส...

     ในวันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2561 นำโดยนายนิคม ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ และชาวประมงที่อาศัยอยู่บริเวณริมคลองตากใบบ้านปูลาเจะมูดอ และบ้านปูลาโต๊ะบีซู ร่วมกันจัดวาง “ซั้งกอ” หรือที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันว่า “บ้านปลา” ที่ทำขึ้นจากไม้ไผ่และทางมะพร้าว ซึ่งจัดว่าเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายตามธรรมชาติ จำนวนทั้งสิ้น 6 กอ ในแม่น้ำตากใบ ตำบลศาลาใหม่ อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อเป็นการสร้างแหล่งที่อยู่อาศัยและที่หลบภัยให้แก่สัตว์น้ำวัยอ่อน  โดยการวางซั้งกอในครั้งนี้นับเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการร่วมกันฟื้นฟูและอนุรักษ์ไว้ซึ่งทรัพยากรสัตว์น้ำให้คงอยู่อย่างยั่งยืน ...

    ในวันที่ 26 กันยายน 2561 นายนิคม  ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ ร่วมกันปล่อยลูกพันธุ์หอยหวาน ขนาด 2 เซนติเมตร จำนวน 500 ตัว บริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทย บ้านปูลาเจ๊ะมูดอ อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรหอยหวานในทะเลและเป็นการทดแทนผลผลิตหอยหวานที่มีอยู่ในธรรมชาติ ในโอกาสวันคล้ายวันก่อตั้งศูนย์ฯ ครบรอบ 29 ปี

    เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ให้การสนับสนุนลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1 ล้านตัว ในพิธีปล่อยสัตว์น้ำเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลเนื่องในโอกาสวันคล้ายวันเฉลิมพระชนมพรรษา 86 พรรษา โดยมีหน่วยงานราชการทุกภาคส่วนในอำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เข้าร่วมพิธีดังกล่าว บริเวณสะพานร้อยใจตากใบสู่สันติ ริมแม่น้ำตากใบ หมู่ที่ 5 ตำบลเจ๊ะเห อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส

      เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ.2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส นำโดยนายนิคม  ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ ร่วมกันปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำชายฝั่ง จำนวนทั้งสิ้น 1,080,500 ตัว ซึ่งประกอบไปด้วย กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ปลากะพงขาว จำนวน 80,000 ตัว และลูกปูม้า จำนวน 500 ตัว ณ บริเวณแหล่งวางซั้งในเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์น้ำ คลองตากใบ ต.ศาลาใหม่ อ.ตากใบ จ.นราธิวาส เพื่อแสดงความจงรักภักดีและร่วมกันเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันเฉลิมพระชนมพรรษา 86 พรรษา 12 สิงหาคม 2561

     เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2561 เวลา 09.30 น. ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับสำนักงานประมงอำเภอเมืองนราธิวาส คณะครูและนักเรียนโรงเรียนพิมานวิทย์นราธิวาส ดำเนินการปล่อยลูกพันธุ์กุ้งทะเล 2 ชนิด ได้แก่ กุ้งกุลาดำ จำนวน 2,000,000 ตัว และกุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ณ บริเวณชายทะเลหาดนราทัศน์ ต.บางนาค อ.เมือง จ.นราธิวาส โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติให้เกิดความอุดมสมบูรณ์ และเป็นแหล่งประกอบอาชีพให้แก่ชาวประมงในพื้นที่ รวมไปถึงการสร้างจิตสำนึกให้เยาวชนรุ่นใหม่ได้รู้จักอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรสัตว์น้ำชายฝั่งให้คงอยู่คู่ทะเลไทยสืบไป

วันที่ 11 สิงหาคม 2561 พุทธศาสนิกชนศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกิจกรรม “โครงการทำบุญเยี่ยมวัด ประชารัฐร่วมใจ” ประจำเดือนสิงหาคม 2561 ครั้งที่ 16 ณ  วัดโคกมะม่วง ตำบลพร่อน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อส่งเสริมให้ข้าราชการ/บุคลากร หน่วยงาน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถานศึกษา ผู้นำชุมชนและพุทธศาสนิกชน ได้เข้าวัดทำบุญทุกวันพระ เพื่อสวดมนต์ สมาทานศีล ปฏิบัติตนยึดมั่นในหลักธรรมของศีล 5 สืบสานวัฒนธรรมประเพณีวิถีพุทธอันดีงามให้คงอยู่สืบไป

วันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับสำนักงานประมงจังหวัดนราธิวาส, สำนักงานประมงอำเภอเมืองนราธิวาส, อำเภอเมืองนราธิวาสและโรงเรียนบางมะนาว ร่วมกันปล่อยลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติเพื่อเพิ่มผลผลิตในแหล่งน้ำธรรมชาติ ตามโครงการฟื้นฟูทรัพยากรชายฝั่งทะเล อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดนราธิวาส บริเวณอ่าวมะนาว หมู่ที่ 1 บ้านบางมะนาว ตำบลกะลุวอเหนือ อำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส โดยมีท่านนายอำเภอเมืองนราธิวาสให้เกียรติเป็นประธานในพิธีเปิดกิจกรรมดังกล่าวฯ

          เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ.2561 ณ บริเวณคลองน้ำแบ่ง ตำบลไพรวัน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาสให้การสนับสนุนลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวนทั้งสิ้น 7,000,000 ตัว, ลูกพันธุ์กุ้งกุลาดำ จำนวน 3,000,000 ตัว และลูกพันธุ์ปลากะพงขาวอีกจำนวน 50,000 ตัว เพื่อปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติในพิธีการส่งมอบปะการังเทียมให้แก่จังหวัดนราธิวาส โดยเป็นความร่วมมือระหว่างกรมประมงและมูลนิธิสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์

การส่งเสริมการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

     ปัจจุบันประเทศไทยเรามีการตื่นตัวกับมาตรการอนุรักษ์ม้าน้ำมากขึ้นเนื่องจาก ม้าน้ำถูกจัดเป็นสัตว์น้ำที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์และได้รับการขึ้นบัญชีแนบท้ายอนุสัญญา CITES บัญชี 2 (Appendix II) คือจะได้รับการคุ้มครองในการทำการค้าและต้องอยู่ในความควบคุมหรือจำกัดปริมาณ เพื่อไม่ให้มีผลเสียหายหรือจำนวนประชากรลดลงอย่างรวดเร็วจนใกล้สูญพันธุ์  ม้าน้ำถูกนำไปใช้ประโยชน์ในทางการค้าทั้งตากแห้งและมีชีวิต และเพื่อไม่ให้จำนวนทรัพยากรม้าน้ำลดน้อยง กรมประมงจึงได้มีการออกมาตรการต่างๆ เพื่อลดการจับม้าน้ำในธรรมชาติลง เช่น การประกาศปิดอ่าว และการทำแนวปะการังเทียม  รวมถึงการไม่จับม้าน้ำขนาดต่ำกว่า 10 ซม. มาใช้ประโยชน์ หากม้าน้ำติดอวนหรือลอบชาวประมงแล้วยังมีชีวิตอยู่ให้รีบปล่อยกลับลงทะเลทันที และไม่จับม้าน้ำตัวผู้ที่อุ้มไข่ไว้ที่ถุงหน้าท้อง  เป็นการเปิดโอกาสให้ม้าน้ำได้แร่ขยายพันธุ์ก่อนถูกนำมาใช้ประโยชน์ ซึ่งล่าสุดทางกรมประมงได้จัดโครงการอนุรักษ์ม้าน้ำในเขตอุทยานแห่งชาติทางทะเลเพื่อคืนม้าน้ำสู่ธรรมชาติ เพื่อเป็นการเพิ่มประชากรม้าน้ำในธรรมชาติ ให้มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น

สาหร่ายพวงองุ่น   หรือ สาหร่ายช่อพริกไทย พืชเศรษฐกิจตัวใหม่ที่ตอนนี้กำลังได้รับความนิยมจากกลุ่มคนรักสุขภาพ สาหร่ายพวงองุ่นนั้นมาจากญี่ปุ่นที่มักนิยมทานกันโดยเรียกกันว่า คาเวียร์สีเขียว ซึ่งมักทานกับโชยุ และนำมาประดับตกแต่งอาหารต่างๆ ซึ่งปัจจุบันมีการพัฒนาการ เพาะเลี้ยงสาหร่ายพวงองุ่น ซึ่ง ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาสได้ริเริ่มการเลี้ยงเมื่อปี 2559 ปัจจุบันเริ่มให้ผลผลิตและมีการพัฒนาการเลี้ยงเพิ่มขึ้น โดยเลี้ยงในบ่อซีเมนต์ ซึ่งให้ผลผลิตที่มีคุณภาพดี

Songkhla lake, environment related to fisheries and aquaculture

NIKHOM LA-ONGSIRIWONG

Narathiwat Coastal Aquaculture Research and Development  Center

Department of Fisheries, Thailand

Overview topics

•I. General information of Songkhla lake

–Characteristics of Songkhla lake

–Climate characteristics

–Fisheries resources and Fisheries activities

–Problems in Songkhla lake

•II. Important environmental aspects in Songkhla lake

–DO

–Salinity

–Chlorophyll a

ปัญหาและแนวทางการควบคุมระบบการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าแบบน้าหมุนเวียน
นิคม ละอองศิริวงศ์
ผู้อานวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าชายฝั่ง นราธิวาส กรมประมง

การเลี้ยงปลาในกระชังในจังหวัดสงขลา: ปัญหา สาเหตุ และแนวทางแก้ไข
นิคม ละอองศิริวงศ์
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าชายฝั่งนราธิวาส
กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าชายฝั่ง กรมประมง

ระบบนิเวศทะเลสาบสงขลา
โดย
นิคม ละอองศิริวงศ์
ผู้อานวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าชายฝั่ง
นราธิวาส
กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้าชายฝั่ง
กรมประมง

การอนุบาลปลากะพงขาว

1.การเตรียมน้ำในการอนุบาลลูกปลากะพงขาว

1.1. การเตรียมน้ำและการตรวจสอบคุณภาพน้ำ

น้ำทะเลที่ใช้เป็นน้ำสะอาด ความเค็มระหว่าง 28-32 ppt พักให้ตกตะกอนแล้วฆ่าเชื้อด้วยคลอรีน 20-30 กรัม / น้ำทะเล 1 ตัน ให้อากาศอย่างน้อย 2 วัน ก่อนนำน้ำไปใช้ควรตรวจสอบคลอรีนตกค้างโดยใช้สารโพแทสเซียมไอโอไดซ์ และหากพบว่ามีการตกค้างของคลอรีนและต้องการใช้น้ำ ใส่สารโซเดียมไธโอซัลเฟตในปริมาณ 0.5-1.0 กรัม/ปริมาตรน้ำ 1 ตัน และตรวจสอบคุณสมบัติของน้ำว่าเหมาะสมต่อการอนุบาลสัตว์น้ำทะเล โดย มีดังนี้

- ความเค็ม 28-32 ppt

- อุณหภูมิ 28-32 องศาเซลเซียส

- พี เอช 7.8-8.3

- อัลคาไลน์ ไม่ต่ำกว่า 100 มิลลิกรัม

- แอมโมเนีย ไม่เกิน 0.4 มิลลิกรัม

       - ไนไตรท์ ไม่เกิน 1 มิลลิกรัม

การเตรียมอาหารลูกปลากะพงขาววัยอ่อน

การเพาะเลี้ยงคลอเรลลา เพื่อเป็นอาหารของโรติเฟอร์

1.  เตรียมบ่อเพาะคลอเรลลา ขนาด 15 ตัน ล้างทำความสะอาดตากแดดให้แห้ง

2.  เติมน้ำทะเลที่ผ่านการฆ่าเชื้อ ปริมาตร 10 ตัน ให้อากาศที่เหมาะสมและเพียงพอ

3.  เติมปุ๋ยสูตร  21-0-0  อัตรา 100 กรัม/น้ำ   1 ตัน

           16-20-0 อัตรา 15  กรัม/น้ำ   1 ตัน

              46-0-0   อัตรา  5  กรัม/น้ำ   1 ตัว

4. เติมหัวเชื้อคลอเรลลาจากห้องปฏิบัติการ อัตราส่วน หัวเชื้อ 1 ส่วน ต่อน้ำทะเล 5 ส่วน

5. เมื่อครบ 2-4 วัน คลอเรลลาจะขยายเพิ่มปริมาณที่ความหนาแน่น 10 ล้านเซลล์/มิลลิลิตร ซึ่งพร้อมที่จะนำไปเลี้ยงโรติเฟอร์ต่อไป

6. การกำจัดสิ่งมีชีวิตที่เจือปนในคลอเรลลา โดยการใช้คลอรีนผงในอัตราส่วน 1 กรัม/ น้ำ 1 ตัน ละลายน้ำสาดให้ทั่วบ่อทุก 15 วัน

7.  เพาะขยายคลอเรลลาหมุนเวียนต่อเนื่อง เพื่อให้ได้คลอเรลลาที่เพียงพอ ในการนำไปเลี้ยงโรติเฟอร์ได้ทุกวัน

การเพาะขยายโรติเฟอร์เพื่อเป็นอาหารลูกปลากะพงขาว

.       1.การเตรียมบ่อเพาะขยายพันธุ์ ขนาด 15 ตัน ทำความสะอาดตากแดดให้แห้ง

 2. เติมน้ำเลี้ยงหัวเชื้อโรติเฟอร์ที่มีความหนาแน่น 30 ตัว/มิลลิลิตร ลงในบ่อและเติมคลอเรลลาที่เตรียมไว้ใน อัตราส่วน 1 ต่อ 1 ให้อากาศและแสงสว่างที่เหมาะสมและเพียงพอ โรติเฟอร์จะขยายภายใน 4-5 วัน ในความหนาแน่น 60 -100 ตัว/มิลลิลิตร ซึ่งสามารถรวบรวมไปเลี้ยงลูกปลากะพงขาวได้

การอนุบาลลูกปลากะพงขาว  

การเตรียมบ่ออนุบาลทำความสะอาดบ่อ ขนาด 15 ตัน เติมน้ำทะเลที่ผ่านการกรองฆ่าเชื้อ 7 ตัน ปล่อยลูกปลากะพงขาว อายุ 1 วัน ลงอนุบาลในอัตราความหนาแน่น 5 แสนตัว/บ่อ เมื่อลูกปลาอายุ 3 วัน ให้ลูกปลากินโรติเฟอร์เป็นอาหาร โดยให้โรติเฟอร์ 3-5 ตัว /ปริมาตรน้ำ 1ซีซี  พร้อมให้คลอเรลลาอัตราความหนาแน่น 10⁴ เซลล์/ปริมาตรน้ำ 1 ซีซี เพื่อเป็นอาหารของโรติเฟอร์ในบ่ออนุบาล และช่วยทำให้น้ำในบ่ออนุบาลไม่ใสเกินไป จากนั้นเพิ่มปริมาณโรติเฟอร์มากขึ้นจนลูกปลาอายุ 12-15 วัน จะให้โรติเฟอร์ความหนาแน่น 20 ตัว/ปริมาตรน้ำ 1 ซีซี เมื่อลูกปลาอายุ 12 วัน จะเริ่มให้อาร์ทีเมียแรกฟักร่วมกับโรติเฟอร์ และค่อยๆ ลดปริมาณโรติเฟอร์ลงและเพิ่มปริมาณอาร์ทีเมียซึ่งมีขนาดเหมาะสมกว่า อนุบาลจนลูกปลาอายุประมาณ 1 เดือน เริ่มฝึกให้ลูกปลากินเนื้อปลาบด อนุบาลจนลูกปลามีขนาด 1 นิ้ว จึงดำเนินการปล่อยลงสู่แหล่งน้ำ 

การให้อาหารลูกปลากะพงขาวแต่ละช่วงอายุ

1.      ลูกปลาอายุ 3 วัน เริ่มให้โรติเฟอร์ปริมาณ 3-5 ตัว/น้ำ 1 ซีซี และค่อยเพิ่มปริมาณโรติเฟอร์ขึ้นตามขนาดของลูกปลาจนถึง 20 ตัว/ซีซี เมื่อลูกปลาอายุ 12-15 วัน

2.    ลูกปลาอายุ 12-15 วัน จะเปลี่ยนจากโรติเฟอร์เป็นอาร์ทีเมีย โดยค่อยๆ ลดโรติเฟอร์และให้อาร์ทีเมียแรกฟักจนปลากินอาร์ทีเมียอย่างเดียว จนถึงอายุ 25 วัน

3.ลูกปลาอายุ 25 วัน เริ่มให้อาร์ทีเมียตัวโตเต็มวัยผสมกับเนื้อปลาบดจนอายุครบ 1 เดือน

4.ลูกปลาอายุ 1 เดือน ให้เนื้อปลาบดเพียงอย่างเดียว ซึ่งเนื้อปลาบดจะเสริมวิตามินและน้ำมันตับปลาร่วมด้วย อนุบาลจนได้ปลาขนาด 1 นิ้ว ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 45 วัน

         การคัดขนาด การจัดการด้านอาหาร

การคัดขนาดเริ่มตั้งแต่ลูกปลาอายุครบ 15 วัน จะคัดทุกๆ 10 วัน พร้อมทำความสะอาดบ่อและย้ายบ่อให้จำนวนลูกปลาที่อนุบาลมีความหนาแน่นที่เหมาะสม การให้อาหารลูกปลาในแต่ละช่วงอายุจะต้องเป็นอาหารที่เหมาะสมและมีความสะอาดเสมอเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และการเป็นโรค  

       การเปลี่ยนถ่ายน้ำ

 ในระยะเริ่มแรกของการอนุบาลดำเนินการเติมน้ำวันละ 1 ตัน หรือขึ้นอยู่กับคุณภาพน้ำ เมื่อลูกปลาอายุ 10 วัน จึงเปลี่ยนถ่ายน้ำวันละ 20 -50 เปอร์เซ็น ของปริมาณน้ำในบ่อ หลังจากลูกปลาเริ่มกินเนื้อปลาบด จะเปลี่ยนถ่ายน้ำทุกวัน วันละ 70-100 เปอร์เซ็น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคุณภาพน้ำในบ่อนุบาล มีการถูพื้นบ่อ ผนังบ่อ และดูดตะกอน อุปกรณ์ที่ใช้ในการอนุบาล เช่น ขัน ถัง สวิง สายดูดตะกอน ก่อนและหลังนำไปใช้จะต้องฆ่าเชื้อทำความสะอาดทุกครั้ง

              การลดต้นทุนการอนุบาลลูกปลากะพงขาวในบ่อดิน
ครรชิต เขียวเล่ง
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้้าชายฝั่งนราธิวาส
กองวิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้้าชายฝั่ง กรมประมง
โดยทั่วไปการอนุบาลลูกปลากะพงขาวในระยะแรกฟักจนถึงอายุประมาณ 20 วัน จะอนุบาลในบ่อคอนกรีตโดยให้โรติเฟอร์ และอาร์ทีเมียแรกฟักเป็นอาหาร หลังจากนั้นจึงเริ่มให้อาร์ทีเมียตัวเต็มวัยแช่แข็ง หรืออาจย้ายลูกปลาอายุ 20 วันจากบ่อคอนกรีตไปอนุบาลในบ่อดินโดยให้อาร์ทีเมียแช่แข็งและปลาสดปั่นละเอียดเป็นอาหารซึ่งต้องมีการให้อาหารลูกปลาทุกวัน ดังนั้นต้นทุนค่าอาหารจึงเป็นต้นทุนส่วนใหญ่ของการอนุบาลลูกปลา อย่างไรก็ตามเราสามารถลดความยุ่งยากในการให้อาหารและลดต้นทุนค่าอาหารได้โดยการให้ลูกปลากินอาหารธรรมชาติที่เกิดขึ้นในบ่อดิน ซึ่งมีขั้นตอนการอนุบาลดังนี้