บทความศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส

https://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200813184721_1_file.pdf

https://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200724100752_1_file.jpg

เมื่อวันที่ 24 - 28 กุมภาพันธ์ 2563 นายนิคม ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส และคณะได้เป็นวิทยากรและผู้จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตร การพัฒนาวิธีการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำในแหล่งประมง ให้กับหน่วยงานในสังกัด   กองวิจัยและพัฒนาประมงทะเล จำนวน 6 หน่วยงาน มีผู้เข้าร่วมอบรมทั้งสิ้น 20 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มองค์ความรู้ ความเข้าใจ และหลักการวิเคราะห์หาไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และแอมโมเนียในแหล่งน้ำ สามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้องแม่นยำ และเป็นไปในแนวทางเดียวกัน

http://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200625155239_1_file.jpg

เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2563 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับหน่วยงานกรมประมง และองค์กรประมงพื้นบ้านในแม่น้ำตากใบ  ได้ร่วมกันทำบ้านปลา (ซั้งไม้ไผ่) จำนวน 20 กอ และปักหลักเขตพื้นที่รักษาพันธุ์สัตว์น้ำ บริเวณศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส มีผู้เข้าร่วมประมาณ 100 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นแหล่งที่อยู่อาศัย  หาอาหาร หลบภัย วางไข่ ของสัตว์น้ำ และเป็นแหล่งอนุบาลของสัตว์น้ำวัยอ่อน

http://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200625155447_1_file.jpg

                   เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2563 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้้าชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับหน่วยงานกรมประมง และกลุ่มชาวประมงพื้นบ้านแม่น้้าตากใบร่วมปล่อยกุ้งกุลาด้าขนาด 1 กรัมลงสู่แม่น้้าตากใบภายใต้โครงการพัฒนาเศรษฐกิจและส่งเสริมศักยภาพพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ จ้านวน 509,000 ตัว

http://www4.fisheries.go.th/local/file_document/20200625175406_1_file.jpg

        สาหร่ายพวงองุ่น หรือ Green Caviar เป็นสาหร่ายทะเลสีเขียวที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในยุคปัจจุบัน เนื่องจากมีคุณประโยชน์ที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการนำไปเป็นส่วนประกอบของเครื่องสำอางค์ ยารักษาโรค หรือนิยมนำมาบริโภคเพื่อสุขภาพ สาหร่ายพวงองุ่นมีคุณค่าทางอาหารสูง อุดมไปด้วยสารอาหาร เช่น วิตามินเอ, บี, ซี, อี, และเค ที่ร่างกายดูดซับได้ง่าย มีธาตุเหล็ก แมกนีเซียม โปแตสเซียม สังกะสี ไอโอดีน เบ้ต้าแคโรทีน และกรดอะมิโนที่จำเป็นหลายชนิด รวมถึงเป็นแหล่งแคลเซี่ยมที่สำคัญ ปราศจากไขมัน มีแคลอรี่ต่ำ และใยอาหารสูง

        ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส เริ่มทดลองนำพันธุ์สาหร่ายพวงองุ่นจากศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งเพชรบุรี มาเลี้ยงตั้งแต่ปลายปี 2558 และได้พัฒนาปรับปรุงวิธีการเลี้ยงให้เหมาะสมกับพื้นที่ของศูนย์ฯ จนในปัจจุบันมีผลผลิตสาหร่ายพวงองุ่นอย่างต่อเนื่อง และมีแนวคิดที่จะขยายผลส่งเสริมองค์ความรู้ดังกล่าวต่อไปยังเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งในจังหวัดนราธิวาส...

     ในวันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2561 นำโดยนายนิคม ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ และชาวประมงที่อาศัยอยู่บริเวณริมคลองตากใบบ้านปูลาเจะมูดอ และบ้านปูลาโต๊ะบีซู ร่วมกันจัดวาง “ซั้งกอ” หรือที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันว่า “บ้านปลา” ที่ทำขึ้นจากไม้ไผ่และทางมะพร้าว ซึ่งจัดว่าเป็นวัสดุที่หาได้ง่ายตามธรรมชาติ จำนวนทั้งสิ้น 6 กอ ในแม่น้ำตากใบ ตำบลศาลาใหม่ อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อเป็นการสร้างแหล่งที่อยู่อาศัยและที่หลบภัยให้แก่สัตว์น้ำวัยอ่อน  โดยการวางซั้งกอในครั้งนี้นับเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการร่วมกันฟื้นฟูและอนุรักษ์ไว้ซึ่งทรัพยากรสัตว์น้ำให้คงอยู่อย่างยั่งยืน ...

    ในวันที่ 26 กันยายน 2561 นายนิคม  ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ ร่วมกันปล่อยลูกพันธุ์หอยหวาน ขนาด 2 เซนติเมตร จำนวน 500 ตัว บริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทย บ้านปูลาเจ๊ะมูดอ อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรหอยหวานในทะเลและเป็นการทดแทนผลผลิตหอยหวานที่มีอยู่ในธรรมชาติ ในโอกาสวันคล้ายวันก่อตั้งศูนย์ฯ ครบรอบ 29 ปี

    เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ให้การสนับสนุนลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1 ล้านตัว ในพิธีปล่อยสัตว์น้ำเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลเนื่องในโอกาสวันคล้ายวันเฉลิมพระชนมพรรษา 86 พรรษา โดยมีหน่วยงานราชการทุกภาคส่วนในอำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เข้าร่วมพิธีดังกล่าว บริเวณสะพานร้อยใจตากใบสู่สันติ ริมแม่น้ำตากใบ หมู่ที่ 5 ตำบลเจ๊ะเห อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส

      เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ.2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส นำโดยนายนิคม  ละอองศิริวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส พร้อมด้วยบุคลากรของศูนย์ฯ ร่วมกันปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำชายฝั่ง จำนวนทั้งสิ้น 1,080,500 ตัว ซึ่งประกอบไปด้วย กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ปลากะพงขาว จำนวน 80,000 ตัว และลูกปูม้า จำนวน 500 ตัว ณ บริเวณแหล่งวางซั้งในเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์น้ำ คลองตากใบ ต.ศาลาใหม่ อ.ตากใบ จ.นราธิวาส เพื่อแสดงความจงรักภักดีและร่วมกันเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เนื่องในโอกาสวันคล้ายวันเฉลิมพระชนมพรรษา 86 พรรษา 12 สิงหาคม 2561

     เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2561 เวลา 09.30 น. ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับสำนักงานประมงอำเภอเมืองนราธิวาส คณะครูและนักเรียนโรงเรียนพิมานวิทย์นราธิวาส ดำเนินการปล่อยลูกพันธุ์กุ้งทะเล 2 ชนิด ได้แก่ กุ้งกุลาดำ จำนวน 2,000,000 ตัว และกุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ณ บริเวณชายทะเลหาดนราทัศน์ ต.บางนาค อ.เมือง จ.นราธิวาส โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติให้เกิดความอุดมสมบูรณ์ และเป็นแหล่งประกอบอาชีพให้แก่ชาวประมงในพื้นที่ รวมไปถึงการสร้างจิตสำนึกให้เยาวชนรุ่นใหม่ได้รู้จักอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรสัตว์น้ำชายฝั่งให้คงอยู่คู่ทะเลไทยสืบไป

วันที่ 11 สิงหาคม 2561 พุทธศาสนิกชนศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกิจกรรม “โครงการทำบุญเยี่ยมวัด ประชารัฐร่วมใจ” ประจำเดือนสิงหาคม 2561 ครั้งที่ 16 ณ  วัดโคกมะม่วง ตำบลพร่อน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส เพื่อส่งเสริมให้ข้าราชการ/บุคลากร หน่วยงาน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถานศึกษา ผู้นำชุมชนและพุทธศาสนิกชน ได้เข้าวัดทำบุญทุกวันพระ เพื่อสวดมนต์ สมาทานศีล ปฏิบัติตนยึดมั่นในหลักธรรมของศีล 5 สืบสานวัฒนธรรมประเพณีวิถีพุทธอันดีงามให้คงอยู่สืบไป

วันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2561 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาส ร่วมกับสำนักงานประมงจังหวัดนราธิวาส, สำนักงานประมงอำเภอเมืองนราธิวาส, อำเภอเมืองนราธิวาสและโรงเรียนบางมะนาว ร่วมกันปล่อยลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวน 1,000,000 ตัว ลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติเพื่อเพิ่มผลผลิตในแหล่งน้ำธรรมชาติ ตามโครงการฟื้นฟูทรัพยากรชายฝั่งทะเล อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดนราธิวาส บริเวณอ่าวมะนาว หมู่ที่ 1 บ้านบางมะนาว ตำบลกะลุวอเหนือ อำเภอเมืองนราธิวาส จังหวัดนราธิวาส โดยมีท่านนายอำเภอเมืองนราธิวาสให้เกียรติเป็นประธานในพิธีเปิดกิจกรรมดังกล่าวฯ

          เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ.2561 ณ บริเวณคลองน้ำแบ่ง ตำบลไพรวัน อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาสให้การสนับสนุนลูกพันธุ์กุ้งแชบ๊วย จำนวนทั้งสิ้น 7,000,000 ตัว, ลูกพันธุ์กุ้งกุลาดำ จำนวน 3,000,000 ตัว และลูกพันธุ์ปลากะพงขาวอีกจำนวน 50,000 ตัว เพื่อปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติในพิธีการส่งมอบปะการังเทียมให้แก่จังหวัดนราธิวาส โดยเป็นความร่วมมือระหว่างกรมประมงและมูลนิธิสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์

การส่งเสริมการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

     ปัจจุบันประเทศไทยเรามีการตื่นตัวกับมาตรการอนุรักษ์ม้าน้ำมากขึ้นเนื่องจาก ม้าน้ำถูกจัดเป็นสัตว์น้ำที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์และได้รับการขึ้นบัญชีแนบท้ายอนุสัญญา CITES บัญชี 2 (Appendix II) คือจะได้รับการคุ้มครองในการทำการค้าและต้องอยู่ในความควบคุมหรือจำกัดปริมาณ เพื่อไม่ให้มีผลเสียหายหรือจำนวนประชากรลดลงอย่างรวดเร็วจนใกล้สูญพันธุ์  ม้าน้ำถูกนำไปใช้ประโยชน์ในทางการค้าทั้งตากแห้งและมีชีวิต และเพื่อไม่ให้จำนวนทรัพยากรม้าน้ำลดน้อยง กรมประมงจึงได้มีการออกมาตรการต่างๆ เพื่อลดการจับม้าน้ำในธรรมชาติลง เช่น การประกาศปิดอ่าว และการทำแนวปะการังเทียม  รวมถึงการไม่จับม้าน้ำขนาดต่ำกว่า 10 ซม. มาใช้ประโยชน์ หากม้าน้ำติดอวนหรือลอบชาวประมงแล้วยังมีชีวิตอยู่ให้รีบปล่อยกลับลงทะเลทันที และไม่จับม้าน้ำตัวผู้ที่อุ้มไข่ไว้ที่ถุงหน้าท้อง  เป็นการเปิดโอกาสให้ม้าน้ำได้แร่ขยายพันธุ์ก่อนถูกนำมาใช้ประโยชน์ ซึ่งล่าสุดทางกรมประมงได้จัดโครงการอนุรักษ์ม้าน้ำในเขตอุทยานแห่งชาติทางทะเลเพื่อคืนม้าน้ำสู่ธรรมชาติ เพื่อเป็นการเพิ่มประชากรม้าน้ำในธรรมชาติ ให้มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น

สาหร่ายพวงองุ่น   หรือ สาหร่ายช่อพริกไทย พืชเศรษฐกิจตัวใหม่ที่ตอนนี้กำลังได้รับความนิยมจากกลุ่มคนรักสุขภาพ สาหร่ายพวงองุ่นนั้นมาจากญี่ปุ่นที่มักนิยมทานกันโดยเรียกกันว่า คาเวียร์สีเขียว ซึ่งมักทานกับโชยุ และนำมาประดับตกแต่งอาหารต่างๆ ซึ่งปัจจุบันมีการพัฒนาการ เพาะเลี้ยงสาหร่ายพวงองุ่น ซึ่ง ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำชายฝั่งนราธิวาสได้ริเริ่มการเลี้ยงเมื่อปี 2559 ปัจจุบันเริ่มให้ผลผลิตและมีการพัฒนาการเลี้ยงเพิ่มขึ้น โดยเลี้ยงในบ่อซีเมนต์ ซึ่งให้ผลผลิตที่มีคุณภาพดี