สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN)

สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN) 

องค์กรระหว่างประเทศ  คลังความรู้  ความรู้ด้านการประมง

 2020-04-20  5,005

สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) (Association of Southeast Asian Nations: ASEAN)

ที่ตั้ง สำนักเลขาธิการอาเซียน (ASEAN Secretariat)

ตั้งอยู่ที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย เป็นหน่วยประสานงานและอำนวยความสะดวกในการดำเนินการตามนโยบายของผู้นำอาเซียนในด้านต่าง ๆ อำนวยความสะดวกในการประชุมของอาเซียนทุกระดับ โดยมีเลขาธิการอาเซียนเป็นหัวหน้าผู้บริหารสำนักงาน เลขาธิการอาเซียนจะได้รับการเสนอชื่อและแต่งตั้งโดยประเทศสมาชิก (ตามลำดับอักษรภาษาอังกฤษของชื่อประเทศสมาชิก) และมีรองเลขาธิการอาเซียน 2 คน มาจากประเทศสมาชิกอาเซียน (ตามลำดับอักษรภาษาอังกฤษของชื่อประเทศสมาชิก) และมีหน่วยงานเฉพาะด้านที่ดำเนินความร่วมมือในด้านต่างๆ ทั้งทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม

ภูมิหลัง

อาเซียน (ASEAN) เป็นองค์กรที่ก่อตั้งขึ้นตามปฏิญญากรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2510 มีประเทศสมาชิกรวม 10 ประเทศ แบ่งเป็นประเทศสมาชิกอาเซียนเดิม 6 ประเทศคือ บรูไนดารุสซาลาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และไทย และประเทศสมาชิกอาเซียนใหม่ 4 ประเทศคือ กัมพูชา ลาว พม่า และเวียดนาม หรือเรียกสั้นๆ ว่า กลุ่ม CLMV (Cambodia, Laos, Myanmar, Vietnam)

วัตถุประสงค์

-เพื่อสร้างสันติภาพในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อันนำมาซึ่งเสถียรภาพทางการเมือง และความความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม และเมื่อการค้าระหว่างประเทศในโลกมีแนวโน้มกีดกันการค้ารุนแรงขึ้น ทำให้อาเซียนได้หันมามุ่งเน้นกระชับและขยายความร่วมมือด้านเศรษฐกิจการค้าระหว่างกันมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ก็ยังคงไว้ซึ่งวัตถุประสงค์หลัก 3 ประการที่กำหนดไว้ใน ปฏิญญาอาเซียน (The ASEAN Declaration) ดังนี้

1. ส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมในภูมิภาค

2. รักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและความมั่นคงในภูมิภาค

3. ใช้เป็นเวทีแก้ไขปัญหาความขัดแย้งภายในภูมิภาค

ในการดำเนินการเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ ประเทศสมาชิกจะร่วมมือกันส่งเสริมพื้นฐานและเสถียรภาพในภูมิภาค โดยยึดหลักยุติธรรมและกฎเกณฑ์ของกฎบัติสหประชาชาติ ส่งเสริมความร่วมมือและความช่วยเหลือกันในด้านต่าง ๆ ได้แก่ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม วิชาการ วิทยาศาสตร์ และบริหารช่วยเหลือซึ่งกันและกันในรูปของการฝึกอบรม วิจัย ในด้านการศึกษา วิชาชีพ เทคนิค และการบริหารร่วมมือกันอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในด้านเกษตรกรรม อุตสาหกรรม การขยายการค้า การศึกษา ปัญหาการค้าโภคภัณฑ์ระหว่างประเทศ การปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวก การขนส่งและคมนาคม และการยกระดับมาตรฐานการครองชีพของประชาชน ส่งเสริมการศึกษาของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รักษาความร่วมมือที่ใกล้ชิดและเป็นประโยชน์กับองค์การระหว่างประเทศและภูมิภาคที่มีวัตถุประสงค์คล้ายคลึงกัน และหาแนวทางความร่วมมืออย่างใกล้ชิดระหว่างกันมากขึ้น

ตลอด 40 ปีที่ผ่านมา การดำเนินงานความร่วมมือด้านเศรษฐกิจของอาเซียนมีความคืบหน้าตาม ลำดับ ไม่ว่าจะเป็นการจัดทำเขตการค้าเสรีอาเซียนซึ่งเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2535 การเจรจาเพื่อเปิดตลาดการค้าบริการและการลงทุนในภูมิภาค จนถึงปัจจุบันผู้นำอาเซียนได้มุ่งให้ความสำคัญกับการดำเนินการเพื่อนำไปสู่การเป็นประชาคมอาเซียน ปี พ.ศ. 2546 ผู้นำอาเซียนได้เห็นพ้องต้องกันที่จะจัดตั้ง ประชาคมอาเซียน (ASEAN Community: AC) ที่ประกอบด้วย 3 เสาหลัก ภายในปี พ.ศ. 2563 ซึ่ง 3 เสาหลัก ประกอบด้วย

1.ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน (ASEAN Political-Security Community -ASC)

2.ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community -AEC)

3.ประชาคมสังคม-วัฒนธรรมอาเซียน (ASEAN Socio-Cultural Community -ASCC)

กลไกลการทำงานของอาเซียน

องค์กรสูงสุดของอาเซียนคือ ที่ประชุมสุดยอดอาเซียน เป็นที่ประชุมของประมุขหรือหัวหน้ารัฐบาลของประเทศสมาชิกอาเซียน (ASEAN Summit) โดยจะมีที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศ (ASEAN Ministerial Meeting) และที่ประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Ministers' Meeting) เป็นองค์กรระดับรอง และอาจมีที่ประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส หรือระดับปลัดกระทรวง (Senior Officials' Meeting -SOM) ทำหน้าที่กำหนดนโยบายและเร่งรัดการดำเนินการตามนโยบายของที่ประชุมระดับผู้นำและระดับรัฐมนตรี ส่วนที่ประชุมคณะกรรมการประจำอาเซียน (ASEAN Standing Committee- ASC) ซึ่งประกอบด้วยอธิบดีกรมอาเซียนของประเทศสมาชิก จะทำหน้าที่กำหนดแนวทาง และเร่งรัดการดำเนินการตามมติที่ประชุมสุดยอดอาเซียนและระหว่างอาเซียนกับประเทศคู่เจรจา ตลอดจนรับทราบผลการดำเนินงานของสำนักเลขาธิการอาเซียน ทั้งนี้อาเซียนจะตัดสินใจในเรื่องใด ๆ โดยใช้ฉันทามติ

การประชุมที่สำคัญประกอบด้วย

1.AEM: ที่ประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Ministers' Meeting)

2.AMM: ที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศ (ASEAN Ministerial Meeting)

3.AFMM: ที่ประชุมรัฐมนตรีคลัง (ASEAN Finance Ministers Meeting)

4.SEOM: ที่ประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส หรือระดับปลัดกระทรวงเศรษฐกิจอาเซียน (Senior Economic Officials Meeting)

5.ASC: ที่ประชุมคณะกรรมการประจำอาเซียน (ASEAN Standing Committee- ASC)

6.SOM: ที่ประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส หรือระดับปลัดกระทรวง (Senior Officials' Meeting -SOM)

7.ASFOM: ที่ประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส หรือระดับปลัดกระทรวงการคลัง (ASEAN Senior Finance Officials Meeting)

นอกจากนี้ ยังมีคณะกรรมการอาเซียนในประเทศที่สาม (ASEAN Committee in Third Countries) ซึ่งประกอบ ด้วยเอกอัครราชทูตของประเทศสมาชิกอาเซียนในประเทศคู่เจรจาทั้ง 10 ประเทศ และในประเทศอื่นๆ ที่อาเซียนเห็นสมควรให้มีการจัดตั้งคณะกรรมการอาเซียนในประเทศที่สาม ซึ่งจะทำหน้าที่ให้ข้อมูลและวิเคราะห์ท่าทีของประเทศที่คณะกรรมการอาเซียนตั้งอยู่

กลไกการทำงานของฝ่ายไทย

กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ ทำหน้าที่เป็นสำนักเลขาธิการแห่งชาติ มีหน้าที่ประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในการดำเนินกิจกรรมความร่วมมือในสาขาต่าง ๆ นโยบายหลักในการดำเนินงานอาเซียนเป็นผลมาจากการประชุมหารือในระดับหัวหน้ารัฐบาล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ รัฐมนตรีเศรษฐกิจ และรัฐมนตรีในสาขาความร่วมมือต่างๆ ของประเทศสมาชิก

บทบาทของกรมประมง

ให้ความร่วมมือในการประสานข้อมูล ความคิดเห็นด้านการประมงระดับประเทศทั้งในระดับนโยบายและระดับปฏิบัติการ ตลอดจนส่งผู้แทนเข้าร่วมประชุมประจำปี คณะทำงานด้านประมง ASEAN Sectoral Working Group, ASWGFi) และการประชุมทางวิชาการอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

• ← เก่ากว่า
• ใหม่กว่า →